Znaczna część inwestycji podejmowanych w Polsce realizowana jest w drodze zamówienia publicznego. Podmioty publiczne, np. jednostki samorządu terytorialnego, zobowiązane są do wykonania określonych zadań ze środków publicznych (pochodzących przede wszystkim z podatków), a to oznacza, że nie mogą zarządzać tymi środkami w dowolny sposób. Ciąży na nich duża odpowiedzialność – muszą dopilnować, by inwestycja została zrealizowana zgodnie z założeniami, w terminie i możliwie najniższym kosztem. Zadania powierzają firmom, które ich zdaniem najlepiej poradzą sobie z wykonaniem zamówienia publicznego. W jaki sposób wyławiani są wykonawcy zamówień publicznych?
Wykonanie zamówienia publicznego
Podmioty publiczne nie są w stanie zrealizować wszystkich zadań własnymi siłami. Przykładowo urząd miasta nie jest w stanie oddelegować swoich pracowników do wykonania robót budowalnych na terenie miasta, ale może powierzyć takie zadanie firmie zewnętrznej. Oczywiście nie powinna to być przypadkowa firma, a taka, która jest w stanie zrealizować projekt, nie przekraczając przeznaczonego na ten cel budżetu. Jeśli uda się wyłowić wykonawcę zamówienia publicznego, dochodzi do podpisania umowy. Umowa dotycząca wykonania zamówienia publicznego ma charakter odpłatny, zawierana jest pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, a jej przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Powyższe zdanie można uznać za definicję zamówienia publicznego.
Zamówienia publiczne – zamawiający i wykonawca
Do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych zobowiązane są niektóre osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Ustawa reguluje, kto może być zamawiającym, a kto wykonawcą zamówienia publicznego. I tak przez wykonawcę zamówienia publicznego należy rozumieć osobę fizyczną, prawną bądź jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Z kolei zamawiającym/udzielającym zamówienia publicznego są przede wszystkim jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także podmioty, z którymi zawarto umowę koncesji na roboty budowlane na podstawie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi.
Zasady i tryb udzielania zamówień publicznych
Wyłowienie wykonawcy zamówienia publicznego poprzedza postępowanie o udzielenia zamówienia (najczęściej są to przetargi). Ustawa Prawo zamówień publicznych wskazuje, że postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne (są wyjątki) i prowadzi się je z zachowaniem formy pisemnej w języku polskim. Bardzo istotny jest zapis mówiący o tym, że postępowanie powinno być przygotowane w taki sposób, by potencjalni wykonawcy mogli brać w nim udział na równych zasadach. Zamawiający powinien zapewnić zachowanie uczciwej konkurencji. Zazwyczaj wykonawca zamówienia publicznego wyławiany jest w drodze przetargu (ograniczonego lub nieograniczonego), ale ustawa dopuszcza również prowadzenie negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia czy licytacji elektronicznej.
.){kind=link}